Uşaqlıq boynunun xərçəngi bədxassəli şişdir. Bu xəstəlik, adətən, yaşlı qadınlarda təsadüf edilir. Ancaq tibbi ədəbiyatlarda xəstəliyin cavan qadınlarda əmələ gəlməsi hallarının olması barədə də məlumatlara rast gəlinir. Uşaqlıq boynunun xərçənginin əmələ gəlmə səbəbləri sona qədər öyrənilməmişdir. Belə bir fikir mövcuddur ki, bu şişin inkişaf etməsində əsas rollardan biri insan papilloması virusuna (İPV) məxsusdur. Uşaqlıq boynu hüceyrələrində uzun müddət qalan bu viruslar həmin hüceyrələrin xərçəng hüceyrələrinə çevrilməsinə səbəb olurlar.
Uşaqlıq boynunun xərçənginin əmələ gəlməsinin əsas risk (təhlükə) faktorları aşağıdakılardır:
cinsi həyatın erkən (14-15 yaşından) başlaması;
erkən və gecikmiş hamiləliyin və doğuşun olması;
cinsi əlaqə tərəfdaşlarının tez-tez dəyişdirilməsi;
urogenital (sidik-cinsiyyət sistemi orqanlarının) infeksiyaların (xüsusən, papillomovirus infeksiyasının) olması;
uşaqlıq boynunun müxtəlif xəstəlikləri (edometriyanın polipləri, uşaqlıq boynunun polipləri, eroziyalar);
travmatik doğuşlar;
çoxsaylı cərrahi abortlar (uşaqsalmalar) və s. bu kimi hallar.
Əfsuslar olsun ki, uşaqlıq boynunun xərçəngi ilkin dövrlərində özünü heç bir əlamətlə büruzə vermir. Əlamətlər üzə çıxdıqda isə proses artıq xeyli dərəcədə inkişaf etmiş olur.
Uşaqlıq boynunun xərçənginin gecikmiş dövrlərində xəstələr uşaqlıq yolundan xeyli miqdarda selikli-qanlı ifrazatın olmasından, zəif və ya güclü qanaxmalardan şikayət edirlər. Qanaxma bilavasitə cinsi əlaqədən və ya ginekoloji müayinədən sonra baş verə bilər. Daha sonradan xəstələrdə qarın nahiyəsində, bəzən beldə və aralıq nahiyəsində ağrılar yaranmış olur. Şişin ölçülərinin artması və onun yanaşı orqan toxumalarına (bağırsaq,.sidik kisəsi, uretra) keçməsi ilə ağrıların daha da şiddətlənməsi baş verir.
Uşaqlıq boynunun xərçənginin diaqnostikası həkim-ginekoloqun müayinəsindən və şikayətlərin öyrənilməsindən başlayır. Ginekoloji güzgülərin köməkliyi ilə aparılan müayinədən sonra həkim uşaqlıq boynunun vəziyyətini, orada şişin olmasını müəyyən edir. Bu müayinə zamanı biopsiya da (uşaqlıq boynu toxumasından mikroskopik materialın götürülməsi) yerinə yetirilə bilər. Götürülən materialın laborator müayinəsi onun bədxassəli olub-olmadığını müəyyən etməyə imkan verir. Xəstənin diaqnozunu dəqiqləşdirmək üçün USM, kompüter və ya nüvəmaqnit-rezonans tomoqrafiya müayinələrindən də istifadə edilməsi tələb oluna bilər.
Uşaqlıq boynunun xərçənginin ilkin dövrlərində əsasən cərrahi müalicə üsulun-dan istifadə edilir. Proses çox dərinləşməmiş olduqda uşaqlığın cisimini, uşaqlıq boruları və
